اتاق تمیز و چگونگی ایجاد آن در گذشته

در گذشته اولین اتاق های تمیز در بیمارستان ها به وجود آمدند. بسیاری از میکروبیولوژیست ها در گذشته پی به این نکته بردند که باکتری ها عامل به وجود آمدن عفونت هستند. این مسئله اساس علمی تهیه اتاق های تمیز اولیه بوده است. لیستر(میکروبیولوژیست عصر خود) به طور قابل توجهی میزان عفونت در اتاق عمل خود در بیمارستان کوچک سلطنتی را کاهش داد. گلاسکو، به وسیله استفاده از یک محلول آنتی سپتیک (کربولیک اسید) روی وسایل، زخم ها و دست جراحان و اسپری نمودن این ماده در فضای اتاق عمل تلاش نمود از عفونت ها پیشگیری نماید.تلاش او در مورد «تمیزی» با کمک گرفتن از آنتی سپتیک ها و پیشرفت در اتاق های تمیز مدرن، عمدتاً به تلاش او برای استقرار تکنیک های آنتی سپتیک مربوط بوده است. به طور مثال:استفاده از دستکش های جراحی، استریلیزاسیون داروهای مورد استفاده روی زخم، وسایل و… ،استفاده از ماسک و لباس بلند مواردی بود که در آن زمان برای تمیزی اتاق های عمل رعایت میکردند.

گرچه اتاق های تمیز قبلی تشابهاتی با اتاق های تمیز مدرن دارند، ولی اتاق های تمیز قدیمی سیستم فشار مثبت که از طریق فیلترهای هوا صورت میگیرد را نداشتند. استفاده از تهویه حتی از نوع طبیعی آن، برای کاهش عفونت های باکتریایی توسط افرادی همچون فلورانس نایتینگل شروع شد. اولین تهویه مکانیکی در بیمارستان ها توسط Brunel در ۱۸۵۵ به کار برده شد. ولی تهویه صنعتی تا ۶۰ سال پیش به ندرت مورد استفاده قرار می گرفت. در ابتدای ایجاد اتاق های تمیز ، تهویه برای دست یافتن به آسایش و بهداشت مورد استفاده قرار می گرفت. ولی در اواخر جنگ جهانی دوم تهویه به منظور کنترل آلودگی در بیمارستان ها مورد استفاده قرار میگرفت.

طی سال های ۱۹۵۵ تا ۱۹۶۵ اتفاقات جدیدی در زمینه اتاق های تمیز افتاد که در آنها حجم زیادی از هوا از میان تجهیزات خاص به نام توزیع کننده های هوا می گذشت. این کار، تامین هوا برای اتاق تمیز را در یک شیوه تکنواخت تر، ساده تر کرد و همچنین روش بهتری برای کنترل پاکیزگی اتاق های تمیز به وجود آمد.

– در صنعت از زمانی که ساخت هواپیما و وسایل کنترلی آن آغاز شد نیاز به فضای تمیز نیز حس شد

–  پیش از جنگ جهانی دوم اتاق تمیز نظامی ساخته شد.

–  اتاق تمیز با حجم بالا که هوای فیلتر شده توسط پخش کننده های سقفی در آن گردش می کند، در سال ۱۹۶۰-۱۹۵۵ ساخته شد.

در سال ۱۹۶۰ Willis whitfield و تیم همراه او در آزمایشگاه های ملی ساندیا فیلتری را طراحی کرد که جریان هوای مطلوبی فراهم می کرد. در سال ۱۹۶۱ اولین الگوی لامینار فلو بین درهای ورود و خروج هوا توسط این آزمایشگاه ساخته شد.اتاق تمیز با طول ۱۰ فوت، عرض ۶ فوت و ارتفاع ۷ فوت بود، و به جای اینکه هوای ورودی از توزیع کننده های سقفی وارد و در اطراف اتاق حرکت کند، از یک سری فیلترهای با بازده بالا وارد می شد. اینامر سبب شد که هوا به صورت یک طرفه از طریق فیلترها در عرض اتاق حرکت کرده و از طریق شبکه های کف به بیرون هدایت شود.

دانش طراحی سیستم تهویه در مقیاس بزرگ و به شکل اتاق تمیز در سال ۱۹۶۲ در مرکز تحقیقات پزشک انگلیس به صورت یک راهنما به چاپ رسید.

در سال ۱۹۶۳ اولین استاندارد فدرال ۲۰۹ توسط «ساندیا»  به کمک ارتش آمریکا، کارخانجات و آژانس های دولتی به سرپرستی J.Gordon تهیه شد.

تا سال ۱۹۹۲ این استاندارد در پنج نوبت توسط IEST  اصلاح گردید. آخرین نسخه آن مربوط به سپتامبر ۱۹۹۲ و به نام Fed. STD- 209 E است.

در سال ۱۹۹۹، توسط کمیته فنی – ۲۰۹ برای اتاق های تمیز و محیط های وابسته، استاندارد ISO 14644- 1.2.3.4 تهیه شد.

جدول زیر مربوط به فضاهایی است که نیاز به اتاق تمیز دارند:

صفحات تصویر تخت و لوله­های آندوسکوپی، کامپیوترها

الکترونیک

تولید مدارهای تجمع که در کنترل و حافظه کامپیوتر بکار می­رود

نیمه­رسانا

ژیروسکوپ­ها، یاتاقان­های ظریف

میکرومکانیک

لنزها، فیلم فتوگرافی، تجهیزات لیزر

اپتیک

آنتی­بیوتیک، مهندسی ژنتیک

بیوتکنولوژی

مواد دارویی سترون، محلول­های سترون

داروسازی­ها

سوپاپ قلب، سامانه­های مجرای قلبی

تجهیزات پزشکی

تولید نوشیدنی­ها و غذا

صنایع غذایی

clean-room-sandwich-panel-9-600x321

منبع: کاربرد اتاق تمیز در صنعت داروسازی و تولید فراورده های بیولوژیک

نویسنده: دکتر عبدالمحمد طالب شوشتری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *