تاسیسات ساختمان به عنوان یکی از عوامل مهم و حیاتی آن ساختمان محسوب میشود به طوری که اگر این سیستم به طور صحیح و اصولی طراحی نشده باشد یا نقصی حین کار در آن به وجود بیاید آرامش اعضای آن ساختمان مختل خواهد شد،از این رو محاسبه و انتخاب سیستم تاسیساتی مناسب نیاز به متخصصین مجرب در این زمینه را دارد.در طراحی تاسیسات علاوه بر دانش مهندسین طراح نظر کارفرما و ساکنین آن ساختمان و همچنین چگونگی قرار گیری ساختمان آب و هوا و…نیز حائز اهمیت است.
طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان
مسايلي که بايد مد نظر طراح سيستم تهويه مطبوع قرار گيرد شامل :
1-جنبه مالی پروژه
2-موقعیت قرارگیری پروژه و همجواری های آن
3-شرايط اقليمي پروژه از قبيل دما،رطوبت،باد،تابش آفتاب و …
4-ميزان بار حرارتي داخل ساختمان شامل ساکنين،چراغها و ساير مولدهای حرارت
5-جنبه های فيزيکی فضا يا ساختمان از نظر تطبيق با سيستم تهويه مطبوع و تجهيزات آن
در هر پروژه مراحل مختلفی از شروع پروژه تا انتهای پروژه ( تحویل نهایی ) وجود دارد که این مراحل فاز نامیده میشود و به طور کلی فازبندی طراحی تاسیسات مکانیکی خود به 4 فاز مختلف تقسیم میشود:
فاز بندی طراحی تأسیسات مکانیکی:
1. فاز 1
2. فاز 2
3. فاز 3
4. نقشه های as built
طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان
فاز 1طراحی تأسیسات مکانیکی ساختمان شامل:
1– مطالعه جغرافیای محل پروژه
2– مطالعه شرایط آب و هوایی منطقه از روی جداول مربوطه
3– توضیح انواع سیستم تهویه مطبوع که با شرایط آن محل هماهنگی دارد و معایب و مزایای آن
4– پیشنهاد بهترین سیستم با توجه به شرایط موجود
5– محاسبات تجهیزات مکانیکی
6– مشخص کردن بیشینه دما و کمینه دما در تابستان و زمستان با توجه به جداول مربوطه
نکته:فاز 1 طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان معمولا برای پروژه های بزرگ و یا دولتی کاربرد دارد که مهندسین طراح آن را به کارفرما ارائه میدهند.
طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان
فاز 2 طراحی تأسیسات مکانیکی ساختمان شامل:
1– محاسبات دقیق موارد مختلف ( بار حرارتی، بار برودتی و … )
2– سایز و محل خروجی لوله ها
3– تعیین تجهیزات مورد استفاده در پروژه
4– رسم کامل نقشه ها و ارائه دیتیل های اجرایی
فاز 3 طراحی تأسیسات مکانیکی ساختمان:
این فاز همان شاپ درایینگ (Shop drawing) یا نقشه های کارگاهی است که ممکن است مواردی مثل مسیر لوله کشی یا کانال کشی با توجه به شرایط کارگاهی تغییر کند.
نقشه های as built در طراحی تأسیسات مکانیکی ساختمان:
در انتها پس از اجرای کامل تأسیسات، نقشه های as built ارائه می شوند.
مراحلی که در طراحی طی میشود شامل:
1.دفترچه محاسبات
2.نقشه های کامل
3.لوح فشرده یا آلبوم
طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان
دفترچه محاسبات تأسیسات مکانیکی ساختمان:
1.آنالیز ضرایب انتقال حرارت (u factor) بخش های مختلف ساختمان مانند دیوارها ،کف، سقف از روی نقشه های معماری.
2.محاسبات بار سرمایشی و گرمایشی کلیه فضاهایی که می بایست تهویه گردند. (شامل فضای داخلی واحد ها اتاق ها حال پذیرایی آشپزخانه ،لابی ها، دفاتر مدیریت ساختمان، سرایداری ها، سالن های اجتماعات، فضاهای ورزشی، استخر،سونا،جکوزی و … با نرم افزار revit به همراه جدول خلاصه بارها.
3.محاسبات و جداول خلاصه بارهای هر پلان بعد از آن قرار داده شود و جدول نهایی بارهای محاسبه شده ملک روی کلیه نقشه ها، در اولین صفحه قرار گیرد.
4.محاسبات منابع آب مصرفی و آب اطفاء حریق.
5.محاسبات اندازه لوله های آب مصرفی بر اساس حداکثر مصرف لحظه ای آب (S.F.U)
6.محاسبات آب گرم مصرفی بر اساس حداکثر مصرف آب گرم (G P H) متناسب با میزان استاندارد موجود در کشور.
طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان
7.محاسبه لوله کشی فاضلاب و هواکش فاضلاب (ونت) بر اساس مبحث 16 مقررات ملی.
8.محاسبات انتخاب کلیه دستگاهها از قبیل دستگاههای گرم کننده و سرد کننده، تهویه، پمپ ها، اطفاء حریق، آبرسانی و … با متعلقات مربوطه.
9.محاسبات کامل تأسیسات جنبی نظیر استخر، سونا و جکوزی.
10.توضیح مختصر فرمول ها و اعداد و مراجع استفاده شده.
طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان
نقشه های کامل تأسیسات مکانیکی ساختمان:
1- فهرست نقشه ها
2- جدول علائم
3- پلان موقعیت ملک شامل معابر و ملک های مجاور
4- توضیحات فنی سیستم های مختلف به همراه پیشنهاد جنس مصرفی، طریقه تست و ضد عفونی کردن لوله های آب مصرفی و …
5- ترسیم جزئیات اجرایی
6- نقشه فاضلاب و آب باران
7- نقشه آب مصرفی و اطفاء حریق
8- نقشه های سیستم گرمایش
9- نقشه های سیستم سرمایش
10- نقشه های سیستم تهویه
11- رایزرها
12- پلان جانمایی داکت های تأسیساتی
13- فلودیاگرام موتورخانه
14- جدول مشخصات کلیه دستگاههای انتخاب شده و تعیین محل نصب و تعداد آنها
