دستگاهی برای تامین هوای مطبوع و سالم با دستیابی به دما و رطوبت مناسب است. هواساز یکی از اصلی‌ترین دستگاه‌های سیستم تهویه مطبوع و تهویه اتاق عمل است که در مسیر چیلر و بویلر با کانال هوا قرار می‌گیرد. هواسازها در صنایع مختلف نیز برای تولید هوای مورد نیاز با درجه و رطوبت مورد نظر به کار برده می‌شوند. در اصطلاح هواساز دستگاهی است که به منظور ایجاد گردش هوا در تهویه مطبوع در حالت‌های سرمایشی و گرمایشی می‌باشد.
بررسی دستگاه هواساز خانگی
در مدل‌های کوچک این دستگاه هواساز که به ترمینال یونیت معروف هستند می‌توان شاهد قطعاتی همچون فیلتر هوا و کویل و دمنده بود. اما در هواسازهای بزرگ معمولا بدین صورت است که به صورت 100% کل حجم هوا را از بیرون گرفته و در واقع به هیچ وجه هیچگونه هوای برگشتی به سمت آن‌ها بر نمی‌گردد. معمولا اگر قرار باشد هوا سازها برای محیط بیرون استفاده شوند در محلی در پشت بام‌ها نصب خواهند شد. این مدل‌ها به یونیت‌های پشت بامی نیز معروف هستند.
معمولا به منظور افزایش بهره وری این دستگاه‌ها شاهد هستیم که دور تا دور یک هواساز پر شده است از فریم‌های فلزی و پانل‌های توپر. در بخش‌های داخلی انواع دستگاه‌های هواساز خانگی و دیگر مدل‌ها شاهد هستیم که کانال‌های فلزی تک لایه با پانل فلزی توپر روکش شده طراحی و ساخته می‌شوند. برای اینکه فلز‌ها بتوانند در مدت طولانی‌تری در دستگاه‌های هوا ساز خانگی کار کنند گالوانیزه خواهند شد. اگر قرار باشد برای محیط‌های باز از دستگاه‌های هوا ساز استفاده شود باید توجه داشت که به منظور ضد آب بودن در محل‌های اتصال از صفحات ضد آب استفاده شود. در مورد دستگاه‌های بزرگ‌تر و صنعتی شاهد هستیم که معمولا از یک سری قاب‌های مربعی بزرگ و فولادی استفاده می‌شود که در پشت آن‌ها پانل‌های عایق به کار رفته است. با وجود چنین طراحی می‌توان انتظار داشت که در دستگاه‌های هواساز بزرگ معمولا شاهد کمتر شدن سر و صدا هستیم و همچنین میزان افت حرارتی دستگاه در این حالت بسیار کم خواهد شد. مدل‌های صنعتی معمولا در اندازه‌های چند متری طراحی و ساخته می‌شوند. به خاطر حجیم بودن و بزرگ بودن دستگاه‌های فوق و به منظور بالا بردن میزان استحکام آن‌ها شاهد هستیم که در زیر دستگاه از فولاد‌های ریلی مانند استفاده می‌شود.
اجزای دستگاه هواساز
اجزای یک دستگاه هوا ساز عبارتند از دمنده و کویل‌های سرد و گرم و همچنین صداگیر و دمپر و یک محفظه فیلتر. در سیستم‌های تهویه مطبوع ساختمان و در مکانی که معمولا هوای برگشتی ساختمان می‌بایست به آنجا برگردد شما می‌توانید هوا سازها را در آن نقطه بیابید. معمولا می‌توانید در بازار انواع هوا ساز خانگی را با برندهای مختلف و مشخصات فنی گوناگون بیابید. در برخی از مدل‌های این دستگاه شاهد هستیم که بدون نیاز به کانال هوای برگشتی را از فضای داخلی به صورت مستقیم دریافت می‌کنند.
دو عامل مهم برای یک هواساز با کیفیت:
هر هوا سازی قطعا برای آن‌که بتواند بهترین هوا را با رطوبت مناسب تولید نماید نیاز دارد به تولید گرما و سرما. این شرایط توسط مبدل‌های حرارتی که در خود هواسازها قرار گرفته تامین می‌شود. با عبور دادن هوا از روی این کویل‌ها باعث گرم شدن و یا بر عکس سرد شدن آن‌ها خواهیم شد. کویل‌های به کار رفته از جنس مس و یا آلومینیوم بوده و این بدین منظور است که بتواند عمل انتقال حرارت به خوبی انجام شود.
تجهیزات کنترلی:
بخش دیگری که در دستگاه‌های هواساز موجود است تجهیزات کنترلی نام دارد. در واقع این بخش وظیفه دارد تا سرعت جریان هوا و همچنین دما و میزان رطوبت را کنترل نماید. شامل ترموستات یا گرماسنج برای تنظیم دما، تنظیم‌کننده‌های جریان هوا، رطوبت و غیره.
رطوبت زن: بخش دیگری که می‌توان در انواع هواساز یافت رطوبت زن نام دارد. معمولا در آب و هوای سرد برای ایجاد کنترل رطوبت وجود این دستگاه بسیار مهم است. فرآیند رطوبت زنی به وسیله پاشیدن آب از افشانک‌ها یا شبکه بخار و عمل رطوبت گیری توسط کویل سرد انجام می‌شود.
انواع رطوبت‌زن:
مدل تبخیری: در این حالت ابتدا هوای خشک به سمت مخزن ذخیره آب می‌رود و باعث تبخیر شدن آن می‌شود.
مدل بخار ساز: در این نوع مدل از رطوبت زن شاهد هستیم برای افزایش رطوبت بخار داغ به صورت مستقیم و بدون هیچ واسطه‌ای به هوا دمیده می‌شود.
مدل اسپری آب : در این مدل آب توسط یک نازل مخصوص به قطرات بسیار ریز تبدیل شده و با انتقال در هوا باعث ایجاد رطوبت می‌گردد.
مدل اولتراسونیک: برای ایجاد رطوبت توسط این دستگاه هوا را از سطحی از آب عبور می‌دهند.
کویل‌های گرمایش و سرمایش: کویل‌های گرمایش یا با آب داغ یا بخار آب کار می‌کنند یا الکتریکی هستند و کویل‌های سرمایش با آب مبرد و یا یک ماده مبرد کار می‌کنند. کویل‌های سرمایش و گرمایش هواساز باید با استفاده از لوله کشی با چیلر و بویلر در ارتباط باشند.
محفظه اختلاط: بخش مهم دیگری که می‌توان در هوا ساز به آن اشاره کرد محفظه اختلاط است. در واقع همانطور که از نام آن نیز مشخص است این بخش برای حفظ کیفیت هوا می‌باشد. در واقع در این حالت هوا سازها تا حد قابل مشخصی اجازه می‌دهند تا هوا از خارج به داخل وارد شود.
لرزه گیر: فن‌ها در هواسازها لرزه‌های شدیدی ایجاد می‌کنند و سرو صدای لرزش را به داخل ساختمان منتقل می‌کنند برای جلوگیری از لرزه‌ها، هواساز از اجزا و قسمت‌های مختلفی تشکیل شده‌است.
فن یا هواکش: فن یا هواکش، به عنوان یکی از اجزای مهم هواساز جهت جابجایی و جریان هوا در سیستم به کار می‌رود. بسته به نوع هواساز، امکان تعبیه‌ی فن و هواکش‌های مختلفی از جمله محوری، سانتریفوژ، فولی و… وجود دارد.
مزیت دستگاه هواساز نسبت به یونیت‌های فن کویل
دستگاه هواساز (Air Handling Unit) یکی از پرکاربردترین دستگاه‌های تهویه مطبوع در دنیا می‌باشد که همراه با چیلر، موتور خانه مرکزی جهت سرمایش و گرمایش از طریق کانال‌های از پیش تعبیه شده هوا کاربرد دارد. هواسازها از یک فن دمنده بزرگ تشکیل شده که در مسیر خروجی آن کویل‌های آبگرم و آب سرد تعبیه شده است. انواع فن کویل‌ها را می‌توان نوعی هواساز نامید با این تفاوت که دستگاه هواساز بر روی پشت بام نصب شده، ظرفیت بسیار بالاتری دارد و در انتقال هوای مطبوع در آن از کانال استفاده می‌شود، عمل کنترل دمای محیط در سیستم هواساز توسط ترموستات‌ها انجام می‌گیرد که می‌توانند در محیط و یا کانال برگشت هوا نصب شده و دستگاه را قطع و وصل و کنترل نمایند. هواساز از سه کانال هوای رفت، هوای برگشت محیط و هوای تازه تشکیل شده است. هواسازها بر حسب نیاز به صورت افقی و عمودی ساخته می‌شوند. محاسبه افت فشار استاتیکی در طول کانال هوا برای انتخاب ظرفیت هواساز مهم و حائز اهمیت می‌باشد. مزیت دستگاه هواساز نسبت به یونیت‌های فن کویل عدم وجود لوله کشی طولانی آب در مسیر فن کویل بوده که باعث فرسودگی و زنگ زدگی و هزینه‌های تعمیر و نگهداری می‌شوند در حالی که کانال کشی دستگاه هواساز باصرفه بوده و هزینه‌های تعمیر و نگهداری پایین‌تری دارد.
مزایا دستگاه هواساز
قابل استفاده بعنوان دستگاه سرمایشی و گرمایشی
قابلیت استفاده با دستگاه‌های ایرواشر جهت تامین هوای تمیز
قابلیت کنترل بوسیله ترموستات‌های اتاقی
عدم نیاز به لوله کشی‌های طولانی فن کویل
مقرون به صرفه بودن نسبت به دستگاه‌های فن کویل
نکات مهم انتخاب انواع هواساز
هواساز( Air handling unit ) که در جداول مشخصات تجهیزات پروژه‌ها به اختصار آن‌را با (AHU) نمایش می‌دهند از مهمترین تجهیزاتی است که برای تامین هوای مطبوع و سالم با امکان کنترل دما و رطوبت هم در فصول سرد و هم در فصول گرم سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. هواساز از اصلی‌ترین تجهیزات اتاق تمیز و سیستم‌های تهویه مطبوع بوده که در تمام اقلیم‌های ایران دارای قابلیت نصب و بهره برداری می‌باشد.
کاربرد دستگاه هواساز
هواساز برای انجام تهویه مطبوع در مراکز بزرگ، سالن‌های اجتماعات، نمایش و سخنرانی، بیمارستان‌ها، ادارات و اتاق های تمیز و… بسیار مناسب بوده وخصوصا در مناطق مرطوب مناسب‌تر از فن کویل است زیرا علاوه بر بهبود کیفیت هوای خروجی هواساز نسبت به فن کویل، نصب فن کویل‌ها نیازمند اجرای شبکه گسترده‌ای از لوله کشی‌های رفت و برگشت بوده و همچنین رطوبت محیط و زمین نیز سبب پوسیدگی زود هنگام شبکه لوله‌های فن کویل‌ها می‌شود در حالی که کانال‌های سیستم هواساز ( تهویه مطبوع ) که معمولا در بالای سقف کاذب اجرا می‌شوند، دارای طول عمری به مراتب بیشتر از لوله‌های اجرا شده در کف هستند. با توجه به اهمیت کیفیت هوا در مکان‌های خاصی مانند صنایع الکترونیک، صنایع غذایی، صنایع دارویی، اتاق‌های عمل ، طراحی اتاق تمیز ، بیمارستان‌ها و … به منظور تامین هوای پاک یا استریل، استفاده از هواسازهای هایژنیک (بهداشتی ) که دارای خصوصیت‌های ویژه‌ای از قبیل کابین‌های صدا خفه کن از (آلیاژ کروم- نیکل) ،قابلیت ارائه به همراه سیستم ریکاوری هوا، فیلتر هپا و لامپ uv و … باشد توصیه می‌شود.
نکاتی که در انتخاب و سفارش دستگاه هواساز باید رعایت شود.
قبل از انتخاب و سفارش ساخت هواساز موارد زیر را به دقت محاسبه و تعیین نمایید.
افت فشار استاتیكی طولانی‌ترین مسیر كانال یا هد استاتیكی فن
حجم هوایی كه در واحد زمان از هواساز عبور می‌كند.
بارهای سرمایی و گرمایی كلی ساختمان (اگر برای ساختمان بیش از یك هواساز استفاده می شود باید سهم هر هواساز از بارهای سرمایی و گرمایی كلی مشخص شود).
حجم هوادهی هواساز (m3/hr – CFM) و میزان هوای برگشتی
ظرفیت سرمایش و ظرفیت گرمایش مورد نیاز پروژه
ابعاد موقعیت نصب دستگاه هواساز
افقی یا عمودی بودن هواساز
روبروزن یا بالا زن بودن دستگاه هواساز
تعیین نوع و افت فشار سیال ناقل حرارت (آب گرم یا بخار) در کویل گرمایش
تعیین نوع و افت فشار سیال ناقل برودت (آب سرد چیلر یا گاز مبرد) در کویل سرمایش
تعداد ردیف‌ها، قطر، جنس و سطح حرارتی کویل‌های سرمایش و گرمایش هواساز
تعداد فین‌های تبادل حرارت کویل در هر اینچ مربع از کویل سرمایش و گرمایش
فشار استاتیکی فن سانتریفیوژ دستگاه هواساز برای غلبه بر افت فشار طولانی‌ترین مسیر کانال هوادهی
تعداد و نوع فیلترهای تصفیه هوا در مسیر هوای عبوری از هواساز
دارا بودن سیستم رطوبت زن یا عدم وجود سیستم رطوبت‌زن در دستگاه هواساز
هنگام سفارش و خرید هواساز با توجه به اهمیت و نقش تعیین کننده کویل در هواسازها به تعداد ردیف‌ها، سطح حرارتی وتعداد فین در اینچ کویل‌های حرارتی و برودتی و همچنین قطر و ضخامت کویل،ورق بدنه و فریم‌های دستگاه هواساز توجه فرمائید.
کنترل دما در هواسازها
اصولا در هواسازها کنترل دما به سه روش زیر انجام می‌پذیرد:
روش اول: با استفاده از شیر سه راه برقی یا موتوری که روی لوله رفت و برگشت کویل نصب شده و به وسیله ترموستاتی که در کانال برگشت هوا به هواساز نصب می‌شود ، عمل قطع و وصل و یا کم و زیاد کردن جریان آب گرم یا آب سرد کویل انجام می‌گیرد.
روش دوم: به وسیله ترموستات نصب شده در اتاق یا راهرو یا مکان مناسب دیگر (مانند حالت فن کویل) به فن دستگاه هواساز فرمان تغییر دور موتور و فن ، خاموش و روشن داده می‌شود . سیستم کنترل لازم است به گونه ای طراحی شود که ابتدا مجموعه ترموستات کانالی وشیر سه راهی عمل نماید و سپس در مرحله بعد در صورت لزوم ترموستات اتاقی به بادزن دستگاه دستور تغییر دور دهد.
روش سوم: کنترل ظرفیت هواساز به وسیله موتور دمپر هوای تازه ورودی و برگشتی که با توجه به دمای محیط و فرمان ترموستات میزان اختلاط هوای تازه با هوای برگشتی از ساختمان کنترل می‌گردند.
دستگاه هواساز صنعتی
این دستگاه به گونه ای ساخته شده است که بتوان دما و رطوبت و فشار هوای مورد نظر داخل سالن تولید را تنظیم نمود. متعلقات این دستگاه مربوط به کانال ورودی هوای آزاد و همچنین سیرکوله داخل سالن است. که در زمان معین قابل تنظیم می‌باشد در طی مراحل رشد رویش میسلیوم و قبل از مرحله هوادهی این دستگاه بیشتر از شرایط سیرکوله استفاده می‌نماید به طوری که بیشتر هوای داخل سالن را جابه جا کرده و با درصد کمی از هوا آزاد بیرون مخلوط نموده و مجددا هوای مخلوط شده را وارد سالن می‌کند.انواع دستگاه هواساز صنعتی:
دستگاه هواساز با هوای يگانه
دستگاه هواساز با هوای دوگانه
هواساز هوشمند
فن‌آوری ALP ACTIVE : ترکیبی از دو ایده آلپ سیستم و زئولیت نقره است. بالغ بر 600 خانواده از میکروب‌ها را از بین می‌برد. با استفاده از ترکیبات طبیعی در ساختار آن در سلامتی انسان بی خطراست.
زئولیت نقره : یک ترکیب ضد میکروبی قوی بر اساس جابجایی یون نقره بوده و کنترل میزان آزادسازی یون‌ها جهت مبارزه با میکروب‌ها را به عهده دارد.
کانال پیش عایق شده جدید‌ترین سیستم انتقال هوا مبتنی بر پانل‌های ALP ایتالیا با بهره گیری از بالاترین دانسیته فوم در دنیا می‌باشند.
کاربرد کانال‌های ضد میکروب
کانال‌های ضد میکروب در پروژه‌های: مسکونی، اداری و تجاری، صنعتی و پتروشیمی، داروسازی و بیمارستانی اتاق‌های جراحی، صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی،اتاق های تمیز و … استفاده می‌شوند. در کانال‌های بیمارستانی از کانال‌های از پیش عایق شده به منظور انتشار هوا با بهترین کیفیت استفاده می‌شود. کانال‌های بیمارستانی اجزاء متنوع در قالب یک سیستم می‌باشند.
پانل‌های ALP: در هسته مرکزی سیستم قرار دارند ولی اتصالات، ابزارآلات و دستورالعمل‌های ساخت و نصب از جمله ضروریات این سیستم می‌باشند.
پانل: ساندویچ پانلی است که متشکل است از فوم پلی اورتان با سطوح داخلی و خارجی آلومینیوم.
اتصالات: فلنچ‌ها، پروفیل‌ها و دامنه وسیعی از اتصالات منحصربه فرد مخصوص ALP جهت ساخت و نصب می‌باشد.
ابزارآلات: ابزار ساخت و نصب بدون نیاز به برق جهت ساخت در محل پروژه درکنار ماشین‌آلات اتوماتیک جهت ساخت درکارگاه مرکزی می‌باشند.
دستورالعمل‌ها: توصیه‌های فنی و عملی در قالب دستورالعمل‌های ساخت و نصب به عنوان دستورالعمل ساخت و نصب ALP منطبق با استانداردهای جهانی ASHRAE,SMACNA,DW144
,EN13403 کانال‌های ضد میکروب(ALP ACTIVE) با بالاترین دانسیته فوم (48KG/M^3) به وسیله خطوط تولید مدرن ایتالیا تولید شده است.
عاری ازمواد مضرو مخرب محیط زیست HCFC و CFC
کاملا ضدآب
اتصالات کاملا آلومینیومی
طول عمر بالا، تنها 60% افت کیفیت پانل بعد از گذشت 25 سال
منطبق با استانداردهای آتش سوزی ایران، آمریکا، اروپا و انگلستان ASTM,BS476,EN 13501
مزایای کانال‌های هوای ضد میکروب و ضد باکتری بیمارستانی
بالاترین ضریب عایق در میان عایق‌های متداول در دنیا
صرفه‌جویی در انرژی تا ۸۶ درصد
ضد باکتری و قارچ ضد میکروب و کاملا بهداشتی
ساخت و نصب سریع
زیبایی ظاهری در پایان کار و خاصیت رنگ پذیری
مقاوم در برابر خوردگی ( سطوح آلومینیوم و استیل)
سبک
برخورداری از استانداردهای اروپا امریکا و کانادا آسیا در خصوص آتش سوزی و تحمل حرارت ترکیبات غیرسمی
قابلیت رقابت در قیمت با کانال‌های قدیمی وانواع دیگر عایق‌ها
انواع کانال‌های ALP
کانال‌های ضد میکروبی (ALP active) منحصر در دنیا جهت استفاده در محیط‌های بسیار تمیز و بیمارستان‌ها و اتاق‌های جراحی می‌باشد.
کانال‌های استیل (ALP Inox) مناسب جهت محیط‌های بهداشتی و صنعتی به ویژه صنایع غذایی دارویی و بهداشتی
کانال‌های گرد (ALP Round) اولین و تنها تولیدکننده کانال‌های گرد از پیش عایق شده در دنیا مناسب جهت استفاده طراحان و مشاوران در طرح‌هایی که کانال گرد توصیه می‌گردد. از قبیل مکان‌های عمومی و مجموعه های ورزشی و … .
کانال‌های منعطف(ALP Flex) بهترین راه حل جهت اتصال کانال به دریچه و اعطای بهره گیری از اتصالات منعطف در اجزای سیستم تهویه و تنها سیستم منعطف ضد میکروبی در دنیا است.
پانل‌های ضد میکروبی(ALP Modular) جهت فضای سازی محیط‌های فوق العاده تمیز هایژنیک (Hygienic) و استفاده در دستگاه‌های تولید هوای بسیار تمیز
کاربرد کانال ضد میکروب (ALP active) در سیستم محیط امن
سیستم محیط امن
اولین سیستم ضد میکروبی در جهان جهت ساخت اتاق‌های جراحی، آزمایشگاه‌های آنالیز و پیشگیری، صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی و صنایع میکروالکترونیک است.
مزایا:
محافظت فعال و تضمین شده
تاثیر درازمدت
کارائی بسیار بالا، مقاومت مکانیکی و شیمیائی و ضد UV
مقاومت در مقابل رشد و نمو میکروب منطبق با استاندارد
استفاده از روش مدولار جهت ساخت فضای مربوطه با استفاده از پانل و پروفیل
پانل‌های مدولار هوا ساز: اولین پانل‌های میکروبی با تکنولوژی اکتیو قابل استفاده در دستگاه‌های هواساز فوق بهداشتی و ضد میکروبی
استفاده از خاصیت active جهت دستیابی به تمامی خواص منحصر به فرد ضد میکروبی
سهولت انجام کلیه عملیات برقی و مکانیکی و گازهای پزشکی و غیره و همچنین قابلیت نصب کلیه تجهیزات اتاق‌های عمل بر روی سطح
وزن سبک سازه و سهولت در تطابق با هر گونه طراحی فضا کاهش هزینه های تعمیرات و نگهداری
مطابق با مهمترین قوانین و استانداردهای دنیا
کاربرد :
مناسب جهت بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌های آنالیز و پیشگیری، صنایع دارو سازی، آرایشی و بهداشتی و صنایع میکروالکترونیک
سامانه ضد میکروبی قابل استفاده در دستگاه‌های هواساز بهداشتی
هوای خالص از مبداء تولید هوا، یک راه حل جامع و کاملا ایمن جهت تولید هوا در محیط‌های فوق العاده حساس
این سیستم متشکل از ساندویچ پانل و اتصالات خاص می‌باشد که حتی برای خارج از دستگاه هواساز نیز کاربرد دارند و مانعی در مقابل رشد باکتری در سطح داخلی مخصوصا در قطعات حساس ایجاد می‌نماید.
طراحی سیستم تهویه بیمارستان:
هدف تهويه بیمارستان، تهیه هوای سالم برای تنفس، کاهش غلظت مواد آلاینده تولید شده در داخل بیمارستان و خروج آلاینده‌ها است. با افزايش تعويض هوا به ميزان دو برابر، غلظت ذرات هوابرد در هوا نيز به نصف كاهش می‌يابد. بهبود تهويه در مراكز بهداشتی و درمانی در پيشگيری از انتقال عفونت‌های هوابرد ضروری و قويا توصيه می‌شود.
جزاء اصلی تهویه بیمارستانی
میزان تهویه
مقدار و کیفیت هوای بیرون که به داخل بیمارستان وارد می‌شود.
جهت جریان هوا
جهت کلی جریان هوا در بیمارستان باید از بخش‌های تمیز به سمت بخش‌های آلوده باشد.
انتشار هوا یا الگوی جریان هوا:
هوای بیرون باید به طریق موثر وارد هر بخش از بیمارستان شده و آلاینده‌های تولید شده در هر بخش به نحو موثری خارج شوند.
تهویه طبیعی:
نیروهای طبیعی به عنوان مثال باد و نیروی شناوری حرارتی به علت اختلاف چگالی هوای داخل و بیرون، هوای بیرون را از طریق پنجره‌ها، درب‌ها، نورگیرها و هواکش‌ها به داخل ساختمان و همچنین هوای داخل را به خارج ساختمان بیمارستان هدایت می‌نمایند. میزان استفاده از تهویهطبیعی در بیمارستان به آب و هوا، نقشه ساختمان و رفتار اشخاص ساکن در بیمارستان بستگی دارد. بيشترين تهويه طبيعی در زمانی كه پنجره‌ها در دو طرف اتاق باز باشند فراهم می‌شود. مشكل اصلی تهویه طبیعی بستن پنجره‌ها در زمان شب و هوای سرد توسط همراهان بيماران است. استفاده از انواع فن‌های اختلاط از جمله سقفی يا اگزوز فن‌هايی تعبيه شده در پنجره‌ها فقط در زمان تامين ميزان كافی هوای بيرون، مجاز است چون در غير اين صورت باعث انتشار بيشتر آلاينده‌های هوا در اتاق بيمار می‌شوند.
تهویه مکانیکی:
تهویه مکانیکی معمولا از طریق فن‌ها ایجاد می‌شود. فن‌ها می‌توانند به طور مستقیم در پنجره‌ها یا دیوارها، یا در کانال هوا برای تامین هوا یا خروج هوا از اتاق نصب شوند. تهويه مكانیکی می‌تواند به طور كامل كنترل شده و با سيستم‌های تهويه مطبوع و فيلتراسيون ترکیب شود. نوع سيستم تهویه مکانیکی مورد استفاده بستگی به آب و هوا دارد. در آب و هوای گرم و مرطوب نفوذ هوا باید به حداقل رسیده و همچنین تقطیر را کاهش داد. در این وضعیت سیستم تهویه مکانیکی فشار مثبت معمولا استفاده می‌شود. در مقابل در اقلیم‌های سرد برای کاهش تقطیر باید خروج هوا از ساختمان به حداقل برسد. در این وضعیت باید تهویه با فشار منفی استفاده شود. برای اتاق‌های محل تولید آلاینده مانند حمام، توالت یا آشپزخانه اغلب از تهویه با فشار منفی استفاده می‌شود. در اتاق ایزوله، تنفسی مورد استفاده برای کنترل عفونت هوابرد در بیمارستان باید حداقل فشار منفی ۲/۵ پاسکال نسبت به راهرو حفظ شود.
تهویه ترکیبی
در تهویه ترکیبی (مرکب) جهت تامین میزان جریان هوای مورد نیاز از تهويه طبیعی همراه با تهويه مكانیکی استفاده می‌شود. در زمانی که تهویه طبیعی به تنهایی مناسب نیست، می‌توان از هواکش‌ها (فن) با قدرت مناسب برای افزایش میزان تهویه در اتاق‌ها استفاده شود. اين فن‌ها باید به گونه‌ای نصب شوند که هوای اتاق به طور مستقیم از طریق دیوار یا سقف به محیط بیرون تخلیه شوند. تعداد و اندازه این هواکش‌ها به میزان تهویه مورد نظر بستگی دارند و باید قبل از استفاده از قدرت آن اطمينان حاصل شوند.
استفاده از هواکش‌ها در تهويه ترکیبی مشکلاتی مانند محل نصب بخصوص برای هواکش‌های بزرگ، صدا به ویژه برای هواکش‌های با قدرت بالا، کاهش یا افزایش دما در اتاق، نیاز به منبع برق دائمی وجود دارند. که در صورت اختلال در دمای اتاق می‌توان از سیستم‌های سرمایش و گرمایش تکی و پنکه‌های سقفی با رعایت نکات لازم استفاده نمود.
مزايا و معایب سیستم‌های تهویه مورد استفاده در بیمارستان:
تهویه مطبوع یکی از انواع روش‌های تهویه مکانیکی است که اجزاء اصلی آن سیستم گرمایشی، سیستم سرمایشی و تخلیه هوا است. سیستم تهویه مطبوع چهار عامل دما، رطوبت، سرعت و پاکی هوا را به طور همزمان کنترل می‌نماید. از جمله اهداف پالایش هوا تامین رفاه کلی افراد ساکن در یک مکان از جمله بیمارستان و همچنین از بین بردن باکتری‌های موجود در هوا از جمله اتاق عمل جهت جلوگیری از عفونت‌های بعد از عمل است.
