عایق چیست؟انواع مختلف آن کدامند؟

تعریف عایق

هر چیزی که مانع عبور جرم ،انرژی شود را عایق گویند.

عایق کاری چیست؟

مقصود از عايق كاري در كار، بطور معمول ، جلوگيري از نفوذ عامل يا عواملي از خارج به داخل و يا داخل به خارج مي باشد.به طور معمول از عایق کاری برای جلوگیری از نفوذ رطوبت استفاده میشود پس هر زمان از کلمه عایق کاری به طور مطلق استفاده شد منظور عایق کاری در برابر رطوبت و نفوذ آب است. چنانچه مقصود از عايق كاري جلوگيري از نفوذ عوامل ديگري ، نظير صوت يا حرارت ، باشد جمله عايق كاري با پسوند مربوط بكار برده مي شود ، مثلا عايق كاري حرارتي و يا عايق كاري صوتي .

عایق چیست؟انواع مختلف آن کدامند؟

انواع عایق

1ـتركيب پلاستيك: اين نوع عايق به صورت پودر خشك احتمالا با تقويت فيبري است كه در تركيب با آب، آماده استفاده مي شود.

2ـ عايق ميكروپروس: عايق ميكروپروس كه گاهي اوقات با عنوان Silica aerogel شناخته مي شود، محتوي يك پودر نرم با سوراخ هاي ميكروسكپي است كه به ماده، رسانايي حرارتي پايين تري نسبت به رسانايي هواي ساكن مي دهد. اين عايق به صورت شكل داده شده يا درون كپسول وجود دارد.

3ـ آجرهاي عايق كننده و محصولات وابسته: اين عايق ها از خاك رس متراكم، سبك وزن و فشرده غير آلي كه با پخته شدن در دماي بالا، به صورت عايق سخت شكل داده شده است، ساخته مي شود.

4ـ عايق هاي مقوايي: اين مقواها، صلب يا نيمه صلب بوده و معمولا همراه با تقويت فيبري و فشرده شده به شكل يك جرم متراكم وجود دارد.

5ـ سيليكات كلسيم: در فرآيندهاي صنعتي كه به دماي بالا و استحكام زياد در برابر فشردگي نياز است، سيليكات كلسيم به طور وسيعي استفاده مي شود. همچنين اين ماده براي عايق كاري لوله هاي اصلي سيستم گرمايش در محل هايي كه اين لوله ها در زير خاك قرار گرفته اند، به كار مي رود. از آن جايي كه سيليكات كلسيم شديدا جاذب رطوبت است، در دماهاي متوسط و شرايط سيكلي دما باعث خوردگي زير عايق مي شود.

عایق چیست؟انواع مختلف آن کدامند؟

6ـ عايق هاي بتوني: عايق هاي بتوني به طور نمونه شامل خرده سنگ هاي متخلخل سبك وزن به همراه سيمان هيدروليكي به عنوان عامل چسبندگي يا رزي سخت شده هيدروليكي است.

7ـ  فوم هاي Epoxy Syntactic: روش جديدي وجود دارد كه اگرچه داراي قيمت اوليه گران تري است، اما نيازي به هزينه هاي نگه داري ندارد و مشكلات خوردگي را نيز مرتفع مي سازد. چون مي توان آن را به روش پاششي به طور مستقيم روي سطح زير لايه در سطوح بزرگ قرار داد، يا اين كه با استفاده از غلاف هاي از پيش ريخته گري شده كه به صورت نيم استوانه است، بر روي لوله قرار گيرد و مي تواند نفوذ آب و خوردگي را حذف كند. اين پوشش به صورت 2 يا 3 فازي مي تواند مورداستفاده قرار گيرد. تحقيقات نشان داده است كه بيش از 90درصد سازه هاي فولادي در دماهايي زير 120درجه سانتي گراد كار مي كنند كه اين دما مشكلي براي پوشش هاي مذكور ايجاد نمي كند.

8ـ شيشه سلولي: شيشه سلولي يك ماده كاملا غيرقابل نفوذ است و به منظور عايق كاري لوله كشي و تجهيزات صنايع پتروشيمي، گاز و فرآيندهاي صنعتي استفاده مي شود. شيشه سلولي مي تواند در يك محدوده دمايي وسيع كه شامل تجهيزات تبريد است، استفاده شود. اين ماده به دليل استحكام آن در برابر فشردگي، براي عايق كاري پايه هاي مخزن نيز ايده آل است.

9ـ رزين هاي پلي يورتان: پلي يورتان سخت داراي ساختار مولكولي متغيري است كه محدوده دانسيته آن 8 تا 400 كيلوگرم بر مترمكعب است. دانسيته مناسب براي عايق كاري با توجه به شرايط، از 30 تا 60كيلوگرم بر مترمكعب قابل تغيير است. پلي يورتان يك نوع پليمر با وزن مولكولي بالا است كه مي تواند به عنوان عايق در محدوده دمايي منفي196 تا مثبت 130درجه سانتي گراد مورد استفاده قرار گيرد.

عایق چیست؟انواع مختلف آن کدامند؟

10ـ لاستيك نيتريل انبساط يافته: لاستيك نيتريل انبساط يافته عايقي قابل انعطاف است و يك مانع يكپارچه سلولي بسته را در مقابل بخار تشكيل مي دهد. اين ماده در اصل براي كنترل ميعان روي لوله هاي تجهيزات تبريد و خطوط آب سرد استفاده مي شد و اكنون به طور وسيعي در سيستم هاي گرمايش و تهويه (H&V) به كار مي رود.

11ـ فوم هاي پلي استيرين: اين نوع عايق به صورت هاي مختلفي نظير پليت وجود دارد و براي اينكه بتواند به عنوان يك عايق حرارتي عمل كند، چگالي آن نبايستي كمتر از 24كيلوگرم بر مترمكعب باشد.

12ـ رزين ملامين: رزين ملامين يك ماده با چگالي بسيار كم، سلول باز، عاري از كلرور فلوئوركربن (CFC) و قابل انعطاف با خصوصيات عايقي خوب حرارتي و صوتي است. به عنوان يك ماده آ لي، رزين ملامين نيز داراي حد دماي فوقاني بالايي است.

13ـ پشم شيشه معدني: پشم شيشه به شكل هاي مختلفي، از لوله اي (توپي) گرفته تا تخته هاي صلب و مقاطع از پيش شكل داده شده لوله اي وجود دارد. پشم شيشه علاوه بر كاربردهاي صنعتي در ساير موارد نيز به منظور عايق كاري حرارتي و صوتي سرويس هاي گرمايش و تهويه به كار مي رود.

عایق چیست؟انواع مختلف آن کدامند؟

14ـاكسيد منيزيم: اكسيد منيزيم يك محصول تميز و خنثي است و در نتيجه به طور وسيعي در صنايع غذايي، دارويي و مواد آرايشي و ساير فرآيندهايي كه تميز بودن محيط آن ها اهميت خاصي دارد، به كار مي رود.

15ـ رزين صلب پلي ايزوسيانورات(PIR): (PIR) به شكل هايي با استحكام زياد وجود دارد و به طور وسيعي براي عايق كاري لوله كشي در دماي تبريد و دماي متوسط و تجهيزات موجود در صنايع پتروشيمي، گاز و فرآيندهاي صنعتي استفاده مي شود. (PIR) در انواع وسايل حمل و نقل سردخانه دار و در كانال كشي و لوله كشي ساختمان و لوازم ساختماني استفاده مي شود.

16ـعايق سيليس ميكروپروس: عايق ميكروپروس به طور وسيعي در سيستم هاي ذخيره كننده حرارتي و براي عايق كاري صنعتي دما بالا كه در آن ويژگي هاي حرارتي بهتري نسبت به مشخصه حرارتي عايق فيبري مورد نياز است، استفاده مي شود.

17ـ رزين فنلي: رزين فنلي، با داشتن ضخامت نسبتا كم از خاصيت عايق كاري حرارتي بالايي برخوردار و نسبتا خنثي است. از اين رو در كاربردهاي گرمايشي و تهويه مطبوع كه با وجود محدودبودن فضا، استانداردهاي عايقي بالايي نياز دارد و در صنايعي كه ميزان آتش كلاس صفر و مشخصه هاي انتشار كم دود حاكم است به كار مي رود.

عایق چیست؟انواع مختلف آن کدامند؟

18ـ فيبرهاي معدني: عايقي غيرقابل اشتعال است و در محدوده دمايي 21 تا 650درجه سانتي گراد كارايي دارد.

19ـ فايبركلاس: آب و رطوبت را جذب مي كند و بيشتر از مواد عايق خاصيت آب كشي دارد. حداكثر دماي كاري آن با توجه به نوع و جنس آن 191 تا 454 درجه سانتي گراد و چگالي آن 24 تا 96كيلوگرم بر مترمكعب است و اصولا مقاومت فشاري ضعيفي دارد. فايبرگلاس در نوع كم چگالي داراي دانسيته حدود 23 تا 24 كيلوگرم بر مترمكعب است و مقاومت فشاري آن در 10درصد تغيير فرم در دماي 24درجه سانتي گراد برابر 215هزارم كيلوپاسكال است. حداكثر دماي كار آن 500درجه سانتي گراد است.

20ـفوم هاي پليمري چندلايه: از جمله عايق هاي مناسب براي استفاده در مورد لوله هاي offتshore، فوم هاي پليمري چند لايه هستند. اين عايق از لحاظ اقتصادي نيز مقرون به صرفه است. عايق مذكور مي تواند با توجه به شرايط كاري بين 5 تا 7لايه داشته باشد.

21ـ فوم هاي الاستومر شكل پذير: اين عايق به صورت سياه و لاستيكي است. آب و رطوبت را جذب نمي كند. حداكثر دماي كاري آن 82درجه سانتي گراد و چگالي آن 96كيلوگرم بر مترمكعب است. مقاومت فشاري آن ضعيف است. به خودي خود خورنده نيست، اما با وجود آب به خصوص وقتي كه آب حاوي يون هاي خورنده نظير كلرايد باشد، خوردگي حادث مي شود.

22ـ پشم معدني: مي تواند آب و رطوبت را جذب كند. با توجه به نوع و جنس آن، حداكثر دماي كاري آن بين 649 تا 982 درجه سانتي گراد و چگالي آن نيز حدود96 تا 304 كيلوگرم بر مترمكعب است. مقاومت فشاري آن ضعيف است، اگرچه در چگالي هاي بالاتر وضع بهتر مي شود.

23ـ عايق هاي Perlite- Silicate: حداكثر دماي كاري آن حدود 593 درجه سانتي گراد و چگالي آن حدود 224كيلوگرم بر مترمكعب است. مقاومت فشاري آن نيز حدود 483 تا 552 كيلوپاسكال در 5درصد تغيير فرم است. از آن جا كه PH آن بالا و حدود 10است، لذا خوردگي كمتري در سطوح فلزي ايجاد مي كند.

عایق چیست؟انواع مختلف آن کدامند؟

» منبع: نداي گاز