همه چیز در مورد طراحی گلخانه

تعریف گلخانه
گلخانه یا Green house به فضای محدودی اطلاق می­شود که قابلیت کنترل شرایط محیطی مناسب را برای رشد گیاهان از نواحی مختلف در طی فصول مختلف یک سال داشته باشد. طبق این تعریف از جمله عملکرد گلخانه، فراهم کردن شرایط محیطی لازم و مورد نیاز محصولی معین است. گل­خانه‌­ها بر حسب اینکه چه نوع مصالح ساختمانی در آن‌ها بکار برده شده‌است به نوع ثابت و متحرک تقسیم‌بندی می‌شوند. گلخانه‌­های ثابت، به گلخانه‌ هایی گفته می‌شود که مصالح ساختمانی بکار رفته در آن‌ها از جنس پایدار و با دوام باشد. پس باید سالیان سال از آن‌ها استفاده کرد.

محل احداث گلخانه

یکی از اولین تصمیماتی که باید اتخاذ شود، این است که گلخانه به صورت یک واحد جداگانه، در تماس باساختمان‌های موجود و یا بصورت بخشی از ساختمانهای جدید ساخته شود. گلخانه‌های متصل به هم معمولاً هزینه‌های ساخت و گرمایش کمتری داشته و دسترسی آسانتری دارند، اما گیاهان نورکمتری دریافت می‌کنند. گلخانه‌های متصل به هم باید رو به جنوب ساخته شوند. یک گلخانه مستقل می‌تواند در محلی دورتر از ساختمانهای موجود ساخته شود. گیاهان در چنین گلخانه‌ای نور خورشید را از همه جهات دریافت می‌کنند.

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

این گلخانه‌ها از لحاظ ساخت و سیستم حرارتی بسیار گران هستند و هزینه‌های فوق العاده‌ای برای خطوط آب و برق لازم دارند. یک گلخانه می‌تواند در هراندازه‌ای ساخته شود اما کوچکترین گلخانه‌ای که می توان در نظر گرفت چیزی در حدود ۲۰۰ فوت مربع است (۱۸٫۴ متر مربع). گلخانه‌های کوچکتر به نسبت از لحاظ ساخت و عملکرد بسیار گران هستند. مسائلی که باید برای احداث گلخانه در نظر داشت عبارتند از:

دسترسی به راههای حمل و نقل که با احداث هر چه نزدیکتر به راههای اصلی این مشکل به حداقل می‌رسد. نوع سوخت مصرفی در گلخانه؛ در مناطقی که امکان دسترسی به گاز طبیعی وجود دارد می توان با کاربرد این سوخت ارزان هزینه‌ها را به مقدار زیادی در تولید فصل سرما کاهش داد.

دسترسی به منابع آب با کیفیت و کمیت مناسب.

اثرات محیطی؛ جایی که دائماً دارای آب و هوای نامساعد، بارانهای شدید، سایه ناشی از واقع شدن در دامنه شمالی کوههای بلند و یا درختان سربه فلک کشیده می‌باشد مناسب احداث گلخانه نیست. شدت نور یکی از عوامل تعیین کننده محسوب می‌گردد.

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

نوع محصولی که در برنامه تولید قرارمی گیرد. با توجه به اینکه گرایشها به سمت تولید اختصاصی محصولات است و دستور کار تولید پس از مطالعه ابتدایی بازار داخلی و خارجی مشخص می‌گردد قبل از احداث، ابتدا بایستی تعیین کنند که چه محصولی تولید شود سپس تصمیم به احداث گلخانه در منطقه و اقلیمی مناسب آن محصول بگیرید. در نظر داشتن قوانین مربوط به زمین محدوده‌های شهری و احداث و بهره برداری از گلخانه‌ها و….محل احداث بایستی حتی الامکان مسطح باشد چرا که در صورت ناهمواری و شیبدار بودن، ایجاد یک گلخانه بزرگ با مشکلات و هزینه‌های زیادی برای تسطیح همراه خواهد بود.

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

جهت گلخانه‌ها

اسکلت گلخانه سایه ایجاد می‌کند و با توجه به زاویه تابش این سایه‌ها متفاوت است لزوم توجه به این امر بویژه در تولید زمستانه حائز اهمیت است چرا که تغییرات اندکی دردرصد نور رسیده به گیاهان می‌تواند نقش بسزایی در کمیت و کیفیت تولید داشته باشد. موقعیت گلخانه باید به صورتی باشد که بیشترین مقدار نور را دریافت نماید. اولین انتخاب برای موقعیت گلخانه به صورت نمای جنوبی یا جنوب شرقی می‌باشد. نور تمام روز بهترین شرایط را برای گیاه فراهم می‌کند. البته نور تابیده شده ازجانب شرق، به هنگام صبح، برای گیاهان کافی می‌باشد. نور صبح بیشترین مطلوبیت را داراست، زیرا که به گیاهان اجازه داده می‌شود که فرایند تولید غذا را زودتر آغاز نمایند. واین موضوع منجر به حداکثر رشد می‌شود. بالطبع انتخابهای بعدی، نمای جنوب غربی و نمای غربی می‌باشد؛ چرا که دریافت نور دیرتر صورت می‌گیرد. نمای شمالی کمترین مطلوبیت را دارد و فقط برای گیاهانی که نور کمی احتیاج دارند مناسب می‌باشد.

درختان برگ ریز مانند افرا و بلوط می‌توانند به طور مؤثری از نور شدید بعد ازظهر تابستانی با ایجاد سایه بکاهند. البته باید توجه داشت که درختان در هنگام صبح، بر روی گلخانه سایه نیاندازند. این درختان در زمستان اجازه می‌دهند که نور کافی به گلخانه برسد؛ چرا که در پاییز برگهای خود را از دست می‌دهند.

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

 159

جریان هوا در گلخانه

گردش هوا در گلخانه ضروری است. وقتی که یک گیاه در معرض جریان هوای تازه درخارج از گلخانه باشد، هوای تازه در نزدیکی برگها تأمین شده و گیاه می‌تواند اکسیژن پس داده و از دی اکسید کربن تازه استفاده نماید. جریان هوا همچنین به پایین نگه داشتن رطوبت نسبی و کنترل دما در گلخانه کمک می‌نماید. گلخانه‌های تجاری به همه نیازمندی‌های اشاره شده در بالا و حتی بیشتر از آن وابسته‌اند. در یک گلخانه تجاری هدف اصلی سود دهی است؛ برای رسیدن به این هدف، گلخانه باید از لحاظ تأمین شرایط محیطی مطلوب کارآمد باشد. نور و دمای گلخانه باید به طور سخت و جدی کنترل شود. اخیراً کامپیوترها برای چنین کنترل‌هایی به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته‌اند. همچنین وجود گازهای سمی و گرد و غبار در گلخانه ممکن است یک مشکل جدی باشد. این گازها شامل مونو اکسید کربن، اکسید نیتروژن و دی اکسید نیتروژن می‌باشند؛ که ممکن است از وسایل حرارتی متصاعد شوند.

کنترل شرایط محیطی گلخانه

فعالیتهای شیمیایی صورت گرفته در فرآیند فتوسنتز گیاهان، مستقیماً متأثر از شرایط محیطی می‌باشد. فتوسنتز به عواملی مانند دما، شدت نور و وجود آب و مواد غذایی وابسته‌است. تنفس گیاه نسبت به دما ی محیطی متفاوت می‌باشد. محدوده دمایی توصیه شده برای بیشتر گیاهان گلخانه‌ای که منجر به بالاترین بازده فتوسنتزی می‌شود، چیزی بین ۵۰ تا ۸۵ درجه فارنهایت ( 10 الی 30 درجه سانتیگراد )می‌باشد. بنابراین بدون توجه به اینکه گلخانه برای چه کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد، باید محیط آن کنترل شده باشد؛ این کار برای سلامت گیاهان گلخانه ضروری می‌باشد.

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

درجه حرارت در گلخانه‌ها

تنظیم درجه حرارت در گلخانه­ ها شرط اولیه برای رشد و نمو بسیاری از گیاهان است. نیاز گیاهان به درجه حرارت دامنه­‌های مختلفی دارد. بعضی از گیاهان درجه حرارت­های بالاتری نیاز دارند مثل گیاهان مناطق گرمسیری. بعضی دیگر در درجه حرارت­های کمتر از ۲۰ درجه سانتیگراد هم بخوبی رشد و نمو می­کنند، مانند گیاهانی که از مناطق سردسیری منقل شده‌اند نظیر پامچال که در جنگل‌های شمال دیده می‌شود.

اما چگونگی تنظیم درجه حرارت در گلخانه­ ها بستگی به سیستم گرمایی دارد. انواع بخاری‌ها یا سیستم‌های گازی و… می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. سیستم‌های حرارتی باید توان توزیع یکنواخت دما را داشته باشند و فاقد اثرات زیست محیطی باشند.

دمای روزانه و شبانه توصیه شده برای چند محصول متداول گلخانه‌ای:

محصول                     دمای شبانه (F)                     دمای روزانه (F)

گوجه فرنگی                   ۶۶-۶۰                                     ۸۰-۷۰

کاهو                                  ۵۵                                      ۷۸-۷۰

خیار                                   ۶۵                                          ۸۰

فلفل                                 ۶۲                                      ۸۰-۷۰

گل داودی                       ۶۳-۶۲                                    ۸۰-۷۵

گل شمعدانی                  ۶۰-۵۵                                    ۷۵-۷۰

 

نیاز نوری گیاهان

همه گیاهان به یک اندازه به نور نیازمند نیستند.

گیاهان از نظر نیاز نوری به سه گروه تقسیم می‌شوند:

– گیاهان روز بلند (LDP: Long Day Plants) :

برای به گل رفتن بین ۱۰ تا ۱۴ ساعت به نور نیاز دارند، مانند گیاهان فصلی تابستانه نظیر آحار، اطلسی، ناز و میمون.

– گیاهان روز کوتاه (SDP: Short Day Plants) :

برای به گل رفتن نیاز نوری کمتر از ۱۲ ساعت دارند. که در نقطه مقابل گیاهان روز بلند قرار می‌گیرند، مثل گل داودی.

– گیاهان بی تفاوت به طول روز (NDP: Neutral Day Plants):

برای نگهداری در منزل بسیار مناسب و مطلوب هستند. مثل گل حنا یا بگونیا که حساسیتی نسبت به طول روز ندارند و در تمام طول سال گل دارند.

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

آب ‌یاری گلخانه‌ها

تأمین رطوبت یکی از پارامترهای مهم برای رشد و نمو گیاهان است. بعد از شناخت نیاز رطوبتی گیاهان، آن‌ها را در گلخانه ­های خاص خود جایگزین می­کنیم یعنی همه گیاهان در یک نوع گلخانه نگهداری نمی‌شوند. در سطوح تخصصی و بزرگ، هر گلخانه برای یک محصول و یا تعدادی محصول مشابه با نیاز­های یکسان در نظر گرفته می‌شود.

انواع روش‌های آبیاری به طور خلاصه به شرح زیر است:

آبیاری سطحی (ثقلی): سیستم‌های آبیاری سطحی راندمان پایینی داشته و اتلاف آب در آن بالا است. در عین حال باعث شستشوی املاح، افزایش رشد علف‌های هرز و بروز انواع بیماری‌های قارچی و انگلی و پوسیدگی می‌شود. این سیستم‌ها به صورت آبیاری کرتی و نواری اجرا می‌گردد.

آبیاری تحت فشار

۱- آبیاری بارانی: هدف از آبیاری بارانی توزیع یکنواخت آب برای تمام گیاهان و کاهش دمای محیط و افزایش رطوبت است. راندمان مصرف آب  % ۷۵ است. هزینه ابتدایی زیاد از معایب این سیستم است.

۲- آبیاری قطره‌ای: در این روش آب، کودهای شیمیایی و سایر مواد مورد نیاز گیاه به صورت محلول توسط قطره چکان‌های نصب شده روی لوله‌های جانبی در اختیار گیاه قرار می‌گیرد. راندمان مصرف آب %۹۰ است و چون قطره چکان‌ها در کنار بوته یا ساقه گیاه قرار می‌گیرند امکان رشد و توسعه علف‌های هرز از بین می‌رود.

گاز کربنیک در گلخانه ­ها

کاربرد Co2 تقریباً معادل استفاده از مواد غذایی، کاربرد پیدا کرده‌است. در ایران که گیاهان از لحاظ نوری در وضعیت مناسبی قرار دارند می‌توان با بالا بردن مصرف Co2 راندمان محصول را نیز بالاتر برد. وجود Co2 برای انجام عمل فتوسنتز ضروری است. این واکنش شیمیایی منجر به تولید محصول سبز می­شود. در این واکنش Co2 عامل بسیار مهمی است. سالهای زیادی است که به منابع غنی سازی دی اکسید کربن در گلخانه‌ها، برای افزایش رشد و تولید گیاهان پی برده شده‌است. دی اکسید کربن یکی از ضروری ترین اجزاء فتوسنتز می‌باشد.

فتوسنتز یک فرآیند شیمیایی است که انرژی نور خورشید را برای تبدیل دی اکسید کربن و آب به مواد قندی در گیاهان سبز مورد استفاده قرار می‌دهد؛ سپس این مواد قندی در خلال تنفس گیاه برای رشد آن مورد استفاده قرار می‌گیرند. اختلاف بین نرخ فتوسنتز و تنفس، مبنایی برای میزان انباشتگی ماده خشک در گیاهان می‌باشد. در تولید گلخانه‌ای، هدف همه پرورش دهندگان، افزایش ماده خشک و بهینه سازی اقتصادی محصولات می‌باشد. دی اکسید کربن با توجه به بهبود رشد گیاهان، باروری محصولات راافزایش می‌دهد.

بعضی از مواردی که باروری محصولات به وسیله غنی سازی دی اکسید کربن افزایش داده می‌شود عبارتند از: گلدهی قبل از موعد، بازده میوه دهی بالاتر، کاهش جوانه‌های ناقص در گلها، بهبود استحکام ساقه گیاه و اندازة گل. بنابراین پرورش دهندگان گل و گیاه باید دی اکسید کربن را به عنوان یک مادة مغذی در نظر بگیرند.

زهکشی گلخانه

از موارد مهمی که در احداث یک گلخانه توجه به زهکشی گلخانه‌است. در مناطقی با زمینهای دارای بافت سخت و با لایه تحت الارض غیر قابل نفوذ با قرار دادن لوله‌های سفالی منفذ دار زیربسترها و یا به طرق ابتکاری دیگر تمهیدات لازم را در جهت بهبود زهکشی می‌اندیشند.

بادشکن

در مناطق باد خیز ردیفی از درختان و یا یک مانع طبیعی مثل تپه برای کاهش خسارت باد استفاده می‌شود. حداقل فاصله درختان از گلخانه در شرق و غرب بایستی حدود 2 الی 3 برابر ارتفاع درختان باشد. این فاصله در قسمت جنوبی بیش از یک برابر ارتفاع درختان لحاظ میشود .

انواع گلخانه از نظر کاربری:
گلخانه را بر اساس نوع استفاده و کاربری آن به چهار دسته تقسیم می شود:

– گلخانه آموزشی (TEACHING GREENHOUSE)
– گلخانه تحقیقاتی (RESEARCH GREENHOUSE)
– گلخانه تفریحی و سرگرمی (HOBBY GREEN HOUSE)
-گلخانه تجارتی (COMMERCIAL GREEN HOUSE)

سکوها و بسترهای کشت

سکو بخشی از فضای گلخانه‌ و جایگاهی است برای قرار گرفتن گلدان‌ها یا کشت گیاهان در بسترهای بالا تر از سطح زمین همانگونه که از نام آن پیدا است، سکوها همواره در سطحی بالاتر از کف گلخانه‌ها قرار می‌گیرند. این عمل ضمن جلوگیری از گسترش عوامل آلوده کننده و بیماری زای گیاهی به تهویه بهتر و گرم شدن زودتر بستر کمک می‌کند. انتخاب شکل سکوها و مواد سازنده آنها به نوع گیاه، گلخانه و سلیقه سازنده بستگی دارد. به طور کلی ویژگی‌های یک سکوی خوب عبارت است از:

الف- از زهکشی مطلوبی برخوردار باشند.

ب- پهنای آن طوری باشد که کارگران به آسانی به مرکز سکو دسترسی داشته باشند.

ج- طوری نصب شده باشد که حداکثر نور را جذب کنند. کارکردن با سکوها برای قرار دادن گلدان‌ها به کارگران این امکان را می‌دهد که بدون خم شدن کار خود را انجام دهند در صورتی که سکوها برای کشت گیاهان استفاده بهتر است ۳۰-۱۵ سانتیمتر عمق داشته و از زهکشی مناسبی برخوردار باشد.

ارتفاع سکوها از سطح زمین می‌بایست به گونه‌ای باشد که اقدامات داشت با تسلط کارگر بر محصول امکانپذیر باشد که این امر به نوع محصول بستگی دارد. سکوها را می توان از جنس آلومینیوم، ایرانیت، الوار چوبی و یا مواد بتنی ساخت. آلومینیوم عمری طولانی دارد ولی گران قیمت است و چوب ارزان بوده ولی عمر کوتاهی دارد و احتمال پوسیدگی آن نیز زیاد است و همچنین عوامل بیماری زا نیز در آن نفوذ می‌کنند.

نحوه قرار گرفتن سکوها

سکوها را میبایست طوری نصب نمود که از حداکثر فضای گلخانه‌ای برای پرورش گیاهان استفاده شود. تعداد و عرض راهروها بستگی به نحوه استفاده از آنها و نوع محصول دارد.

ارتفاع سکوهای کشت ۹۰-۸۰ سانتیمتر است. پهنای سکوهای مجاور دیواره‌ها حدود ۹۰سانتیمتر و پهنای سکوهای میانی که از دو طرف قابل دسترسی است حداکثر می‌بایست ۱۸۰ سانتیمتر باشد.

سکوهای کشت گیاهان گلدانی نبایست دیواره داشته باشد و کف سکوها تا حد ممکن بایستی منفذ دار باشد. تخته‌های چوبی سوراخدار به همراه تورسیمی محکم برای ساختن کف سکوها مناسب اند.

در روش نوین به منظور استفاده موثر از حداکثر فضای گلخانه از سکوی متحرک استفاده می‌کنند. این سیستم فضای تولید را تا بیش از ۹۰% مساحت گلخانه افزایش می‌دهد. راهروها توسط سکوهای متحرک اشغال شده که با حرکت سکو راهرو از یک سمت باز می‌شود و از طرف دیگر بسته می‌شود.

مشخصات فنی سازه های گلخانه های تونلی

سازه-گلخانه-پلاستیکی-3

 سازه و پوشش

 مشخصات و ابعاد پيشنهادی گلخانه:

ابعاد گلخانه ها بستگی به اندازه زمين دارد. در اینجا ما گلخانه ای را مثال میزنیم که عرض آن 8 متر باشد . بنابراین با توجه به اينکه عرض هر دهنه را 8 متر در نظر گرفته ایم . طول گلخانه می تواند هر ضريبی از 8 باشد . چرا که الکتروموتورها قادر به بازوبسته کردن 120 متر پنجره می باشند و اين طول توجيه اقتصادی بيشتری دارد اما در مجموع هرطول و عرضی امکان پذير است.

 برای مثال اندازه و ابعاد یک گلخانه در جدول زير مشخص شده است:

مساحت گلخانه  4320 متر مربع

6

تعداد تونلها

8 متر

پهنای هرتونل

48 متر

عرض گلخانه

90 متر

طول گلخانه

4320 مترمربع

مساحت گلخانه

50 /2متر

فاصله بين قوسها

4 متر

ارتفاع زير ناودان

5 متر

فاصله بين ستونهای داخلی

50 /2 متر

فاصله بين ستونهای کناری

 6 متر

ارتفاع تا زير قوس

 فونداسيون:

جهت قرارگيری ستونهای 2*50*100 و یا2*80*80 ميليمتر، در زمين چاله ها به قطر 50 سانتيمتر، عمق 90-80 سانتيمتر، و بفاصله 50/ 2متر از يکديگر در کناره ها، 3 متردر جلوی دهنه های 8 متری و 5 متر درداخل گلخانه حفر می شوند. ستونها در عمق 60 سانتيمتری قرار ميگيرند و با بتنی که دارای مشخصات فنی بخصوصی ميباشد پر ميشوند.

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

شيب:

شيب گلخانه تقريباً 1 % يعنی بسته به مقدار و تناوب بارندگی در منطقه در هر صد متر 15-10 سانتيمتر خواهد بود. لوله های خروج آب باران حدوداً در هر 55 مترناودان نصب خوهد شدکه آب را به داخل گلخانه هدايت ميکنند و از آنجا در زير يا روی زمين بوسيله لوله ها به حوضهای ذخيره آب منتقل خواهند شد تا در صورت نياز و مناسب بودن کيفيت جهت آبياری مورد استفاده قرار گيرد.

قطعات سازه: (اندازه ها و ابعاد داده شده درموارد مختلف قابل تغييرند)

ستونها: قوطی هاي 2*50*100 ميليمتر که گالوانيزه گرم هستند ساخته شده اند. فاصله ستونها از يکديگر در کناره ها 2.5 متر، در جلوها 3 متر ، در داخل گلخانه 5 متر و طول ستونها 6/4 متر ميباشد.

ستونهای باد شکن : قوطي هاي 2*80×80 ميليمتر (گالوانيزه گرم) در جلو گلخانه در هر دهنه 8 متری 2 عدد به فاصله 3 متر از يکديگر نصب ميشوند.

قوس ها: لوله های گرد 1.5×60 (گالوانيزه سندزايمر). فاصله قوسها ازيکديگر 2.5 متر بوده و با پيچ مهره به محل پيش بينی شده در سر ستونهای دوبله متصل ميشوند. تمام قوسها از ناحيه نوک جهت استحکام بيشتردر طول گلخانه بوسيله لوله های کمر بندی بهم متصل ميشوند. بعلت فاصله کم هلالی ها از يکديگر(2.5) وترکيب علمی سازه، پلاستيک پوشش نيازی به سيم کشی نخواهد داشت.

سرستونها: وظيفه سرستونها اتصا ل چهارعنصر اصلی گلخانه يعنی قوس، ستون، ناودان و ميان بند ميباشد. سرستون از ورقه گالوانيزه دو ميليمتری وباماشين آلات ديجيتالی ساخته ميشود تا محل قرار گرفتن چهار قطعه اصلی را بدقت مشخص کند. طراحی سرستون به نحوی است که کانال، ميان بند، قوس و ستون کاملاً و دقيقا در محل خود نشسته و فشاری به يکديگر وارد نمي کنند.

باد شکن های گوشه ای و جلوئی: لوله های قوطی 2x80x80 در گوشه های گلخانه و لوله های گرد 48×1.5 يا قوطی در قطعات پلی. تعداد ، ابعاد و نحوه قرارگيری اين باد شکن ها بستگی به سرعت بادهای مسلط در محل مورد نظر گلخانه خواهد داشت.

ميان بند: لوله های گرد 40×1.5 که ستونها را در عرض بهم متصل ميکنند. وظيفه اين ميان بند ها علاوه بر استحکام بيشترايجاد تکيه گاه برای صيفی جات از قبيل فلفل ، گوجه فرنگی و خيار بوده و فاصله آنها از يکديگر5 متر ميبا شد.

لوله کمر بندی قوس: لوله های 32×1.5 که قوسها را در امتداد تونل از نوک بهم متصل می کنند.

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

باد شکن های ميان بندها:

باد شکن بلند: لوله های گرد 25×1.5 يک عدد برای هرميان بند.

باد شکن کوتاه: لوله های گرد 25×1.5 دو عدد برای هرميان بند.

باد شکن به شکل هفت: لوله های گرد 32×1.5 دو عدد برای هر ميان بند که از وسط در دو جهت مخالف به نوک قوس ها متصل می شوند.

ناودانها: 2x450x5000 ميليمتر (گالوانيزه گرم). در طراحی ناودان ها د قت بسياری شده است تا آنها به طريقی به سر ستون متصل شوند تا آب باران به داخل گلخانه نفوذ نکرده و همچنين در اثرتماس مرتب پيچها با آب باران دچار مشکل نشوند. بعلاوه در اين پيچها ازواشرهای مخصوص استفاده میشوند. همچنين در محل اتصا ل دو کانال به يکديگراز سيليکان نيزاستفاده می شود.

لوله های پلی اتيلن: لوله های نگاه دارنده پوشش گلخانه از جنس پل اتيلن به طول 2.40 متر که در امگا قرار ميگيرند.

امگا: امگاها به ضخامت 1.5 ميليمتر ، گالوانيزه گرم هستند. وظيفه آنها نگهداری پلاستيک به کمک لوله های پلی اتيلن در کناره ها، جلوها و سقف گلخانه است. گالوانيزه گرم با کيفيت اروپائی

mµ 63.1-75.2طبق مقررات UNE-EN1179, UNE-37501 و UNE-ISO1461

امگا با طراحی مدرن ساخته شده و نيازی به پيچ و يا ورقه جهت نگهداری پلاستيک ندارند. تعداد:

• درناودان ها دو رديف

• درکناره ها سه رديف

• درجلو،بالای دهنه يک نيم دايره چسبيده به قوس

• درجلو دهنه 4 رديف

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

 درب ها:

درب ها معمولا از نوع کشوئی و با ابعاد  3×3.5 متراز جنس آهن بوده و جهت پوشش آن از پلی کربنات استفاده میشود.

پنجره ها يا تهويه های طبيعی:

معمولا حدود 25% از سطح کل يک گلخانه جهت تهويه طبيعی يا پنجره درنظر گرفته ميشود.

 پنجره های سقفی: پنجره های سقفی 1/2 یا 1/4 در تمام تونل ها با در نظر گرفتن باد غالب طراحی میشوند.

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

اجزائ تشکيل دهنده:

موتورهای دنده ای: که حرکت را به لوله انتقال جهت بازوبسته شدن پنجره منتقل ميکنند.

بازوهای پنجره: لوله های قوطی 50/1x30x50 منحنی گالوانيزه گرم که درقسمت بالا دارای دنده هائی ميباشند.

گروه چرخ و دنده: که حرکت را ازلوله انتقال به بازوی پنجره منتقل ميکنند تا پنجره بازوبسته شود.

ريلها: به ضخامت 3 ميليمترو طول 2 متر

 پنجره های کناری: تهويه کناری به تبادل طبيعی هوای داخل گلخانه کمک ميکند. (در اين طرح تنها يک پنجره کناري در روي پد در نظر گرفته شده است)

اجزاي تشکيل دهنده آن عبارتند از:

موتورهای دنده ای: چرخش اتوماتيک را به لوله تلسکوپی 20×20 منتقل ميکنند که با چرخش خود پلاستيک را به دورخود جمع می کنند و در نتيجه پنجره باز ميشود.

ورقه ثابت موتورکاهش دهنده: به ضخامت 6 میلیمتر و دو لبه

لوله های محافظ: 5/1×32 که از پلاستيک محافطت ميکنند.

تهویه بال کبوتری: تهویه بال کبوتری شامل دو موتور و دو محور مجزا میباشد که در سقف نصب میشود. این نوع پنجره در صورت نیاز بجای پنجره یک طرفه سقفی 1/4 و 1/2 پیش بینی شده است.

اثرات دائم : اثرات ناشی از وزن قطعات سازه ای يا غير سازه ای. تاسيسات جانبی حتی اگر بطور دائم نصب شده باشند شامل اين اثرات نيستند.

اثرات تاسيسات جانبی دائم: اثرات ناشی از اين تاسيسات يا خدمات که شامل وزن های این تاسيسات، مانند گرمايشی، خنک کننده، نور مصنوعی، سایيان ها ، آبياری، تهويه و ايزولاسيون می باشند.

اثرات باد: مقاومت سازه میبایست در مقابل سرعت 120 کيلومتر در ساعت مقاوم باشند.

اثرات برف: مقاومت سازه میبایست بر مبنای حداکثر بار 40 کيلوگرم در مترمربع محاسبه شده باشند.

محصول ها: مقاومت سازه میبایست در مقابل وزن محصولات گلخانه ای طوری محاسبه شده باشند که حداقل در برابر  40 کيلوگرم در هر مترمربع مقاوم باشند .

مقاومت سازه درمقابل وزن عمودی برسازه: مقاومت سازه میبایست در مقابل وزن نيروی انسا نی جهت عمليات نگهداری وتعميرات روی سازه مقاوم باشند .

مقاومت در مقابل تاسيسات موقتی: مقاومت سازه میبایست در برابر وزن هائی که بوسيله ماشين آلات متحرک مانند جرثقيل، ريلها، ماشين آلات تميزکننده و غیره مقاوم باشند .

اثرات حرارتی: مقاومت سازه میبایست در برابر تغييرات دما تغییر حالت ندهند و مقاوم باشند .

اثرات زلزله ای: محاسبات مقاومت سازه میبایست درمقابل زلزله طبق قوانين ملی کشور مقاومت پایدار داشته باشند .

همه چیز در مورد طراحی گلخانه

 رنگ سازه

عموما ، جهت پوشش قطعات سازه گلخانه از یک لایه گالوانیزه استفاده میشود که پس از مدتی شروع به شوره زدن و زنگ زدن کرده و باعث کوتاهی عمرگلخانه میشوند. که توصیه نمشود .

رنگ الکترواساتیک بصورت پودری روی سطح قطعات سازه گالوانیزه پاشیده شده و درون کوره با حرارت بالا پخته می شود. این امر باعث ایجاد یک لایه بسیار مقاوم روی گالوانیزه شده که در نتیجه طول عمر آهن را بالا برده و همچنین از پرت حرارتی و داغ شدن آن در روزهای گرم تابستان (بدلیل سفید بودن) جلوگیری کرده و باعث طول عمر گلخانه می شود . بعلاوه سطح صاف به تمیزتر نگاه داشتن هرچه بیشتر سازه و در نتیجه افزایش طول عمر سازه کمک میکند.

 

منبع : https://www.shahrjerdi.ir

40 دیدگاه برای “همه چیز در مورد طراحی گلخانه

  1. باسللم خیلی ممنون
    واقعا کامل و بیعیب و نقص بود بنده کمال استفاده رو بردم

    1. با سلام
      ضمن سپاس از درج نظرتون
      بسیار خرسند شدیم که مطالب مورد توجه شما دوست عزیز قرارگرفت

  2. سلام وقت بخیر در مورد تنظیم دما و رطوبت یه فضای 12 متری با کولر ابی سوال داشتم خدمتتون؟

  3. به نظرتون برای مهر ماه و ابان ماه دمای 13 درجه رو میشه با یک کولر ابی برای این فضا ایجاد کرد ؟

    1. در کدام منطقه جغرافیای ؟
      همانطور که میدانید راندمان کولر آبی که یک سیستم تبخیری بحساب میاد بنابراین به پارامترهای چون دمای هوای خشک و مرطوب بیرون + مقدار رطوبت نسبی هوای خارج وابسته است

    1. سلام دوست عزیز
      از درج نظر شما سپساگذارم
      بسیار خوشنود هستیم که مطالب سایت برای دوستان مفید واقع شد

    1. بابت درج نظر شما سپاسگذارم دوست عزیز
      مطالب مندرج در این سایت صرفا جهت ارتقای سطح علمی هموطنان عزیزمان تهیه و تدوین شده است و هیچگونه منفعت مادی برای مدیریت مجموعه ندارد

  4. با سلام اطلاعات بسیار ارزنده ای در اختیار بازدید کنندگان و مشتاقان این صنعت قرار داد ه اید دید مثبت و طبع بلند آن گروه جای قدردانی دارد بنده
    خیلی استفاده کردم و تشکر میکنم
    من بازنشسته هستم و میخوام در تولید گیاهان دارویی در شهرستان ارومیه فعالیت کنم و شرکت نیز تاسیس کرد ه ام در زمینه تهیه نقشه گلخانه و بر آورد ابزار و تجهیزات و نظارت بر اجرا طی قرارداد خواهان همکاری با آن گروه میباشم خواهشمند است بررسی و اعلام شرایط بفرمایید که به چه نحوی مقدور میباشد ( به عنوان فاز اول )
    با تشکر . نظامی
    0914.346.5265

    1. سلام جناب نظامی گرامی
      ضمن سپاس از درج نظرتون خیلی خوشحالیم که مطالب سایت مورد توجه شما و کاربران عزیز قرارگرفته است .
      اطلاعات لازم جهت برای برقراری ارتباط و شروع همکاری در اینجا “گروه مهندسین موفق “ کلیک نمائید.
      و یا با شماره همراه 09121612959 جناب مهندس مهدی شهرجردی مدیریت مجوعه تماس حاصل فرمائید .

  5. در نیروگاه CHP ورود همه گازهای حاصل از احتراق به گلخانه امکان پذیر است یا باید گازهایی مانند ترکیبات سولفور و مونو اکسید کربن جدا شوند؟
    با تشکر

    1. سلام دوست عزیز
      متناسب با نوع محصول میبایست اقدامات لازم در خصوص ایجاد شرایط مناسب انجام شود ولی بطور کلی اغلب گیاهان قادر به تجزیه مونواکسید کربن نیستند بنابراین چنانچه امکان جداسازی میسر باشد بهتر است که انجام شود در غیر اینصورت میتوانید از واکنش گرهای مختلف جهت تبدیل آن به دی اکسید کربن استفاده نمائید و در ساعات بخصوص مطابق با نیاز محصول به گلخانه تزریق نمائید.
      و اما در خصوص ترکیبات سولفور اکیدا توصیه میشود از ورود به گلخانه پرهیز شود . همانطور که میدانید ترکیبات سولفور به محض برخورد با سطح گیاهان ، ذرات آب موجود را جذب نموده و با واکنش سریع باعث ایجاد ترکیبات اسیدی و تولید گازهای سمی در فضای گلخانه میشوند . و هوای محیط گلخانه را به شدت اسیدی میکند که علاوه بر تاثیر مخرب بر محصول ، به مرور باعث خوردگی در تاسیسات موجود میشود .

  6. با سلام
    مقاله بسیار جامع و کامل و راهگشای
    ممنون از سایت خوبتون و اطلاعات مفیدی که در اختیار عموم قرار می دهید.
    موفق باشید

    1. سلام جناب کمالی گرامی
      ضمن سپاس از درج نظرتون خیلی خوشحالیم که مطالب سایت مورد توجه شما و کاربران عزیز قرارگرفته است .

  7. سلام وقت بخیر ممنونم از ارایه اطلاعاتتون . در مورد زدن گلخانه و توجیه اقتصادی و میزان تولید هم اگر اطلاعاتی بدبن ممنون میشم حتی اطلاعاتی جزئی که در اجرای طرح موثر خواهد بود مثلا مقدار اب مورد نیاز یا برق مورد نیاز
    با سپاس

    1. سلام جناب ایرانپور گرامی
      ضمن سپاس از درج نظرتون خیلی خوشحالیم که مطالب سایت مورد توجه شما و کاربران عزیز قرارگرفته است .
      و اما در خصوص مواردی که مطرح فرمودید به استحضارتون میرسونم که با توجه به تنوع بسیار زیاد محصولات و مناطق مورد نظر جهت احداث گلخانه ها و همچنین تکنولوژی و سیستم های مورد نیاز امکان برآورد های تقریبی میسر نیست .
      و در پاسخ به توجیه اقتصادی طرح باید بگوییم که هر طرحی برای احداث مستلزم کارشناسی دقیق و ارزیابی توسط مشاوران خبره و ذیصلاح در رشته تخصصی مربوطه میباشد . که البته احداث گلخانه نیز از این حیث متمایز نیست .
      بنابراین پیشنهاد میشود قبل از هرگونه اقدام ابتدا تحقیق کنید و از نظر مشاوران استفاده کنید . البته کارشناسان گروه مهندسین موفق نیز با کمال افتخار در خدمت شما هستند .

  8. سلام ممنونم از توضیحات عالی شما
    سوالی داشتم می خواستم بپرسم که در سازه ی یک گلخانه با اسکلت فلزی در حالت میانگین در هر متر مربع چند کیلوگرم آهن مصرف می شود؟ (با محاسبه ی همه ی آهن ها از جمله آهن ستون ها و تقسیم بر مساحت کل)

    1. سلام دوست عزیز متناسب با نوع سازه این مقادیر کاملا متفاوت هستند

  9. با تشکر از اطلاعات بسیار بسیار مفید
    استفاده از سازه دست دوم پیچ و مهره ای را جهت کشت صیفی جات صلاح میدانید ؟
    در جاگذاری یک سالن حدود 3000 متری بهتر است به چند سالن تقسیم گردد یا یک دست احداث شود ؟
    با توجه به هزینه تجهیزات جانبی سالن عرض می کنم
    با توجه به تولید خیار در مساحت سالن 3000 متر میزان حجم مخزن ذخیره اب می بایست چند متر مکعب باشد و برای چند روز می بایست اب ذخیزه داشت ؟

    1. سلام
      سپاسگذاریم از درج نظرتون
      در مورد سوال اول شما معمولا بلحاظ فنی استفاده از سازه های دست دوم توصیه نمیشود . اصولا فاکتورهای طراحی سازه متناسب با نوع کاربری ، مشخصات فنی خاک و شرایط اقلیمی منطقه بسیار متنوع و متفاوت هستند .
      در مورد تقسیم بندی فضا هم معمولا ابعاد زمین و سطوح دسترسی و نوع کاربری عوامل اساسی برای تقسیم بندی هستند . ولی اگر سوال شما فقط از منظر سازه و تجهیزات تاسیساتی حائز اهمیت هست ، فضا با مساحت 3000 متر مربع (در صورت کاربری یکسان برای محصول ) بهتر است یک سازه مستقل داشته باشد .
      در مورد مقادیر آب مورد نیاز هم باستحضارتون میرسانیم که برای محصولات مختلف در ادوار متفاوت جداول مربوطه در مقالات سایت موجود است .

  10. سلام لطفا تجهیزات و تعدادوسائل گرمایشی برای احداث گلخانه هزارمتری الوئه ورا در منطقه سردسیرفریدونشهر اصفهان را برای من ارسال با تشکر .

  11. با سلام یه راهنمایی میخواستم در مورد احداث گلخانه جهت کشت قلمه درختچه های فضای سبز برای فضایی به عرض ۶ متر و طول ۱۰ متر و ارتفاع ۳ متری .ضمنا اینکه یکی از طول های محل گلخانه دیوار می باشد .میخواستم بدونم به چه نحوی اجرا کنم و مدل گلخانه به چه شکلی باشه بهتره

    1. سلام دوست عزیز لطفا با مجموعه گروه مهندسین موفق تماس بگیرید و از مشاوره کاملا رایگان بهره مند شوید

  12. سلام مهندس وقت بخیر ممنون از مطالب مفید و پر محتواتون.یه سوال داشتم واسه احداث گلخانه اگه پروانه بگیریم وام برای راه اندازی جهاده میده یا نه

    1. سلام دوست عزیز اگر پروانه داشته باشید بله
      شما میتوانید با مراجعه حضوری به مرکز جهاد سازندگی منطقه خود از شرایط آن آگاهی پیدا کنید

  13. سلام و وقت به خیر خدمت مهندس بزرگوار،بابت مقاله ایی که زحمتشو کشیدین کمال تشکر رو داریم
    آیا در زمینی به متراژ ۱۰۰۰ متر مربع مفید،در منطقه گرمسیر خوزستان برای هر نوع کشتی که با منطقه سازگار باشه،توجیح اقصادی داره؟
    زمین خاکش مناسب نیست،از نوع زمین گچی هستش،به نظرتون باید خاک بستر عوض بشه یا کشت گلدانی بکنیم؟
    ممنون میشم راهنمایی بفرمایید

  14. سلام وقت بخیر کاملا عالی افرین
    یه سوالی هم بنده داشتم لطف کنید جواب بدین ممنون میشم
    طول زمین بنده ۱۴۰متر هست اگ راهرو برعکس بزنم وسط به عبارتی هر قول ۶۵متر جواب گو هست هوا دهی و آبیاری مشکل پیدا نمیکنه
    اصلا طول گلخانه تا چند متر مجازه؟؟
    ممنون میشم جواب بدین

    1. سلام ممنون بابت اظهار لطف شما
      در خصوص راهرو و تقسیمات مورد نظر بیشترین عامل تعیین کننده نوع کاربری گلخانه متناسب با نوع محصول میباشد و طراحی سیستم تهویه و سیستم آبیاری هم توسط مهندسان طراح بسادگی قابل اجرا هست .
      ابعاد گلخانه هم متناسب با نوع محصول متفاوت هست .
      داخل مقالات سایت به تفصیل در این مورد بحث شده جهت اطلاعات بیشتر اینجا را مطالعه فرمائید .

    2. سلام
      موارد مورد نظر شما کاملا در خصوص طول گلخانه بطور کامل در شرح مطلب آمده است

  15. سلام و تشکر بخاطر معلومات مفید شما
    بنده یه سوال داشتم خدمتون لطفا بفرمایید که آیا کشت خیار یا گوجه تو یه گلخانه کوچک به ابعاد ۲۰ در ۳۰ متر کارایی دارد یا اندازه طول و ارزش متناسب نیست
    و لطفا اینم بفرمایید که با توجه به گران بودن هیترها آیا میشه از روش و دستگاه جایگزین دیگری استفاده کرد .

    1. سلام دوست عزیز
      ساخت گلخانه با هر ابعادی قطعا مفیداست . ممکن است بلحاظ اقتصادی توجیه نداشته باشد ولی اغلب گلخانه داران بزرگ با ساخت گلخانه های کوچک بنگاه اقتصادی خود را ساخته اند .
      در خصوص استفاده از هیتر یا سیستم های دیگر منطقه آب و هوایی بسیار حائز اهمیت است . شما باید مشخص فرمائید در کدام منطقه قصد احداث داردید .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *